موزه ای که به یک فقر تربیتی پاسخ گفت/ اسباب بازی، دروازه شور خلاقانه

موزه اسباب بازی تهران نه تنها برای کودکان بلکه برای بزرگسالان نیز یادآور تمامی شیرینی های کودکی است.

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری اورزو، موزه اسباب بازی تهران با دنیایی از ادوات بازی به دنبال ترمیم یک خلا تربیتی است که میلیارد ها اعتبار دستگاه های عریض و طویل قادر به حل و فصل آن نبوده اند. خلاقیت همراه با مشارکتی شادمانه.

در امتداد خیابان نوفل لوشاتو اگر چند سفارت خانه را رد کنید و خود را به کوچه لولاگر برسانید، در یکی از آن خانه های تاریخی با در و پنجره های چوبی دنیایی از اسباب بازی در انتظار شماست. اینجا نه سرزمین آلیس است و نه داستان اسباب بازی ها که تنها در مجاز لذت آن را تجربه کرده باشید. اسباب بازی هایی از دهه ها و سده ها قبل از جای جای دنیا انتظار شما را می کشد تا کودک درونتان را دوباره برای معصومیت، خلاقیت، بازیگوشی، مهربانی و اندیشه ناب دعوت کنید.

موزه اسباب بازی تهران در چند بخش نمایشگاهی دایمی از ادوات بازی است که برخی از آنها، چون گنجینه ای پس ذهن کودکان دیروز و بزرگسالان امروز باقی مانده است. این موزه نه تنها برای کودکان بلکه برای بزرگسالان نیز یادآور تمامی شیرینی های کودکی است. از ژولیده تا عروسک تدی، از بچه های توپل تا باربی، از عینک های سه بعدی تا هواپیما ها و ماشین ها، آتاری، آدم آهنی و دنیای لگو های چوبی و پلاستیکی. راهنمای موزه در مورد تاریخ هر یک از این اسباب بازی ها می گوید و اینکه برخی به تصادف و برخی بر اساس سرگذشت افراد و آدم ها شکل گرفته و به عنوان عروسک وارد بازار شده است.

در پس سرگذشت برخی تلخی هایی نهفته و برخی نیز خلاقیت های بزرگتر ها برای خلق شادی را به دنبال دارد. موزه از دالانی بازدیدکنندۀ شگفت زده را به سرزمین عجایبی که از آلیس به یاد داریم هدایت می کند و در ادامه راهرویی از عروسک های سیرک، دلقک ها، آکروبات باز ها و ژیمناست های کوچک و رنگارنگ مشاهده می شود.

انتهای راهرو عروسک های بومی محلی در انتظاراند. سوتک ها، نخودی ها، تکم، نردبان یعقوب، عروسک برکت و صد ها شگفتی که هر یک با لبخندی تو را به شادی و بازی دعوت می کنند.

این موزه جایی برای تنفس در مقابل سختی ها است

مدیر موزه در وضعیتی که کار فرهنگی صرفه اقتصادی ندارد معتقد است در همین فشار های اقتصادی باید تلاش کنیم حال همدیگر را بهتر کنیم. به ویژه برای کودکان باید فضایی برای شادی و تنفس ایجاد کرد. به شخصه به دنبال این بودم که حداقل یک فضایی ایجاد شود برای کودکان و خانواده ها که چند ساعت لبخند بزنند.

آزاده بیات با اشاره به اینکه این موزه صرفاً به دنبال نمایش اشیا نیست، ادامه داد: ما به دنبال تعامل با بچه ها و آموزش و ساخت عروسک و آشنا کردن آنها با بازی های مختلف فردی و جمعی هستیم.

وی افزود: در گذشته کودکان اسباب بازی خود را خود می ساختند و تولید صنعتی اسباب بازی نداشتیم و اسباب بازی با دست کودک یا والدین وی ساخته می شد. تکرار این تجربه پیوندی به جریان زنده زندگی است.

مدیر موزه اسباب بازی با اشاره به فعالیت خود در حوزه آموزش کودکان اضافه کرد: نتیجه تجربیات من این بود که در خصوص فضا های بازی و معرفی اسباب بازی با کمبود مواجه ایم به همین دلیل موزه را به عنوان بستری برای زنده شدن بازی ها طراحی و اجرا کردم.

بخشی از تاریخ شفاهی از زبان عروسک ها

به گفته بیات در این موزه برنامه های پژوهشی نیز دنبال می شود و اینکه بتوان از طریق اسباب بازی ها و عروسک ها بخشی از تاریخ شفاهی را معرفی کرد. پیش از این نیز پژوهش های متعددی صورت گرفته که از خروجی آن مدد می گیریم.

فعال حوزه کودک تاکید کرد: این تصور که اسباب بازی ها همه خارجی هستند، درست نیست و در همین موزه بخشی مجزا به اسباب بازی های بومی ما اختصاص یافته و حتی کودکان می توانند در فرصت بازدید با برخی از آنها بازی کنند.

وی متذکر شد: این فرایند در معرفی عروسک ها و اسباب بازی ها می تواند منجر به تولید و معرفی عروسک های بومی به بازار شده و خانواده ها را با بخشی از فرهنگ و هویت ما پیوند بزند.

بیات به تجربه های قابل توجه بازدید کودکان اشاره کرد و گفت: در وضعیتی که کودکان گرفتار بازی با گوشی شده اند، تلاش داریم با تجربه و تعامل این روند اشتباه شکسته شود. بار ها شده است که والدین اذعان کرده اند کودکشان در خانه به دلیل بازی با گوشی حتی به اسباب بازی های خود دست نمی زند، اما در موزه برایش جذابیت داشته و به دست گرفته است.

مدیر موزه اسباب بازی متذکر شد: این تجربه و تعامل با اسباب بازی های مفهومی و آموزنده هم برای والدین و هم کودکان مفید است چراکه به تجربه ثابت شده نمی توان صرفاً با دستور و امر و نهی کودک را با بازی آشتی داد.

وی در خصوص برنامه های این موزه جهت تعامل با مدارس و مهد های کودک نیز تصریح کرد: علاوه بر بازدید های گروهی مهد ها و مدارس ما تور های مختلف برای گروه سنی مختلف داریم. به عنوان مثال کودکان با فرایند کشف و جستجو وارد موزه می شوند. در نهایت نیز برای اشیا موزه قصه می سازند.

بیات خواستار ارتباط گیری با کتاب های درسی شد و گفت: ما می توانیم اشیا مختلفی که در کتاب های درسی مانند علوم آمده را به دانش آموزان معرفی کنیم و بچه ها می توانند به عینه در موزه تماشا کرده و در واقع در قالب یک بازدید تجربی جذابیت آموزشی بی نظیری را تجربه کنند.

مدیر موزه اسباب بازی متذکر شد: پیوند آنچه در مدرسه سپری می شود و اشیا موزه یکی از اهداف ما است تا بتوانیم موزه را به عنوان مجموعه ای زنده و تعاملی به کودکان معرفی کنیم.

اسباب بازی ها خود یکی از گنجینه های شور و شعف و یادگیری هستند. هر کدام از ما این شیرینی را در گوشه ای از ذهن و خاطرات خود داریم و چه بسا که از بازی ها بسیار آموختیم. این روز ها که صنعت و تکنولوژی کودکان ما را از این دنیا ربوده است، چه نیکو که شهد شیرین دنیایی سراسر آرامش و اورزو را به آنها بچشانیم.