وضعیت بودجه و عملکرد دستگاه های سیاست گذار در حوزه زنان و خانواده

در یک پژوهش بررسی شد؛

مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به بررسی حوزه زنان، خانواده و جوانی جمعیت در بخش دوم لایحه بودجه 1403 کل کشور پرداخت.

به گزارشگروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری اورزو، دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ  مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، در گزارشی با عنوان «بررسی بخش دوم لایحه بودجه سال 1403 کل کشور (21): حوزه زنان، خانواده و جوانی جمعیت» آورده است که گزارش پیش رو به بررسی جداول تفضیلی اعتبارات حوزه زنان، خانواده و جوانی جمعیت در بخش دوم لایحه بودجه سال 1403، مقایسه رشد اعتبارات دستگاه های اصلی، سنجش میزان انطباق جداول با احکام بودجه ای سال 1403، ارزیابی سنجه های عملکردی و ارایه پیشنهاد هایی در این زمینه خواهد پرداخت. 

این گزارش بیان می کند که از جمله نکات مثبت و متمایز بخش دوم لایحه بودجه سال 1403 در مقایسه با سنوات گذشته پررنگ تر دیده شدن و همچنین شفاف شدن موضوعات و دستگاه های مرتبط با قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در قالب جدول (23) است. این امر نقش قابل توجهی در روشن تر شدن نحوه هزینه کرد این اعتبارات و به ویژه نظارت عملیاتی تر در فرایند بودجه اعمال می کند. 

این گزارش مطرح می کند که علاوه بر این روشن شدن سهم هر یک از دستگاه ها و هم چنین میزان اعتبار اختصاص یافته به آنها از منابع بند «ب» تبصره «13» را باید از جمله نکات مثبت دیگر لایحه بودجه سال 1403 در حوزه خانواده، زنان و جوانی جمعیت دانست.

 

* سنجه های ارزیابی عملکرد دستگاه های سیاست گذار در حوزه زنان

این گزارش ادامه می دهد که نگاهی به سنجه های ارزیابی عملکرد دستگاه های سیاست گذار در حوزه زنان و خانواده در لایحه بودجه نشان می دهد این سنجه ها از یک سو جامع و مبتنی بر شرح وظایف تخصصی دستگاه ها طراحی نشده و از سوی دیگر مبنای پیش بینی مقدار 1403 در آنها روشن نیست. علاوه بر این عملیاتی نبودن برخی شاخص ها جهت سنجش و عدم تطابق با برنامه هفتم پیشرفت از دیگر ایرادات این سنجه هاست. 

* نظارت پذیرتر شدن و شفاف تر شدن هزینه کرد 

مرکز پژوهش های مجلس در این گزارش پیشنهاد می دهد که می شود با هدف نظارت پذیرتر شدن و شفاف تر شدن هزینه کرد اعتبارات حوزه زنان، خانواده و جوانی جمعیت این موارد در بخش دوم لایحه بودجه 1403 اعمال شود؛ انتقال اعتبار تملک دارایی سرمایه ای دبیرخانه ستاد حمایت از خانواده و جوانی جمعیت از جدول (9) ردیف های متفرقه به جدول (7)، انتقال ردیف دبیرخانه حمایت از خانواده و جوانی جمعیت از ذیل سازمان برنامه و بودجه به ذیل نهاد ریاست جمهوری، پیش بینی بخشی از اعتبار جدول (12) برای موضوع ساماندهی روش های جایگزین نوین در حوزه ناباروری و پوشش بیمه پایه آنها (حکم بند «ب» ماده (81) مصوبه برنامه هفتم پیشرفت) از محل بخشی از اعتبارات بند «ترویج فرهنگ فرزندآوری و اقدامات موثر در راستای جوانی جمعیت».

* سنجه های عملکرد حوزه زنان خانواده و جوانی جمعیت

این مرکز همچنین پیشنهاد می کند که سنجه های عملکرد حوزه زنان خانواده و جوانی جمعیت در جدول (7-2) مبتنی بر مصوبه برنامه هفتم پیشرفت وظایف تخصصی دستگاه اصلاح و تکمیل شود. موضوع اختصاص زمین رایگان برای خانواده های دارای چهار فرزند و بیشتر زیر بیست سال و خانواده هایی که فرزند سوم آنها پس از قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به دنیا آمده مورد توجه قرار گیرد. همچنین سامانه برخط برای صدور شناسه ویژه برای مادران دارای سه فرزند و بیشتر (ماده (25) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت)، راه اندازی مراکز تسهیلات زایمانی در مناطقی که دسترسی یک ساعته به پزشک ندارند (ماده (49) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت)، کاهش در سن بازنشستگی برای مادرانی که صاحب فرزند می شوند (بند «ت» ماده (17) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت)، مهدکودک سازمانی (ماده (22) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت)، بیمه درمان ناباروری (ماده (43) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت)، توسعه فرهنگ واسطه گری در امر انتخاب همسر (ماده (37) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت) در جدول (23) و اختصاص بخشی از اعتبار این جدول برای اجرایی شدن موارد یاد شده از محل بند های «افزایش مشارکت و مردمی سازی و انجام فعالیت فرهنگی و ردیف اجرای احکام عمومی مندرج از قانون جوانی جمعیت» ایجاد شود. همچنین مصادیق عبارت «اجرای احکام عمومی مندرج از قانون جوانی جمعیت» در جدول (23) لایحه بودجه روشن شود. 

متن کامل گزارش را اینجا بخوانید.