تمامی اصطلاحات ارز دیجیتال

درک اصطلاحات تخصصی ارز دیجیتال برای فعالیت آگاهانه در این دنیای پرشتاب ضروری است. این راهنما، واژه نامه ای جامع از مفاهیم پایه تا پیشرفته کریپتو را ارائه می دهد تا پیچیدگی ها برای خواننده روشن شود و با اطمینان در این بازار حرکت کند. دنیای رمزارزها، با سرعت خیره کننده ای در حال گسترش است و هر روز شاهد ظهور فناوری ها، پروژه ها و کاربردهای جدیدی در این عرصه هستیم. این پویایی، با خود مجموعه ای از واژگان و اصطلاحات خاص را به همراه آورده است که آشنایی با آن ها برای هر فردی که قصد ورود به این حوزه یا عمیق تر شدن در آن را دارد، ضروری به نظر می رسد. از سرمایه گذاران خرد و تریدرها گرفته تا توسعه دهندگان و علاقه مندان به فناوری بلاکچین، همه برای درک سازوکار این اکوسیستم نیاز به یک نقشه راه دارند.

تجربه نشان داده است که بسیاری از افرادی که تازه وارد بازار ارزهای دیجیتال می شوند، به دلیل ناآشنایی با زبان و فرهنگ خاص این حوزه، دچار سردرگمی و حتی تصمیمات نادرست می شوند. واژه هایی مانند بلاکچین، ماینینگ، دیفای یا ان اف تی ممکن است در ابتدا غریب و پیچیده به نظر برسند، اما در واقع کلید ورود به درک عمیق تر این فناوری ها هستند. با تکیه بر یک مرجع جامع و قابل اعتماد، هر فردی می تواند قدم به قدم با این مفاهیم آشنا شود و به تدریج بر زبان خاص این صنعت تسلط یابد.

این مقاله با هدف ایجاد یک واژه نامه کامل و طبقه بندی شده تدوین شده است. در اینجا، تلاش می شود تا تمامی اصطلاحات رایج و حیاتی دنیای ارزهای دیجیتال، از ابتدایی ترین مفاهیم گرفته تا پیچیده ترین اصطلاحات فنی و معاملاتی، به زبانی ساده و قابل فهم توضیح داده شود. هر بخش به موضوعی خاص اختصاص یافته است تا خواننده بتواند بر اساس نیاز و سطح دانش خود، به سرعت به اطلاعات مورد نظر دسترسی پیدا کند.

فهرست مطالب

1. اصطلاحات پایه و اساسی ارز دیجیتال
2. اصطلاحات مربوط به تکنولوژی بلاکچین
3. اصطلاحات استخراج (Mining) و مکانیسم های اجماع (Consensus Mechanisms)
4. اصطلاحات کیف پول های ارز دیجیتال
5. اصطلاحات رایج در صرافی های ارز دیجیتال
6. انواع ارزهای دیجیتال و دسته بندی های آن ها
7. مفاهیم پیشرفته و حوزه های کاربردی کریپتو
8. اصطلاحات ترید و روانشناسی بازار

۱. اصطلاحات پایه و اساسی ارز دیجیتال

برای ورود به هر حوزه جدیدی، ابتدا باید زبان آن را آموخت. دنیای ارزهای دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیست. اصطلاحات پایه، سنگ بنای درک عمیق تر مفاهیم پیچیده تر هستند. در این بخش، به تعریف واژه هایی می پردازیم که هر فعال یا علاقه مند به بازار کریپتو باید با آن ها آشنا باشد.

۱.۱. ارز دیجیتال (Digital Currency)

ارز دیجیتال، نوعی پول است که تنها در قالب الکترونیکی وجود دارد و ماهیت فیزیکی ندارد. این ارزها می توانند شامل پول های الکترونیکی رایج که توسط بانک ها صادر می شوند، ارزهای مجازی (مانند ارزهای درون بازی ها) و رمزارزها باشند. هدف اصلی ارزهای دیجیتال، تسهیل تراکنش ها و کاهش هزینه های مرتبط با پول فیزیکی است.

۱.۲. رمزارز (Cryptocurrency)

رمزارز زیرمجموعه ای از ارزهای دیجیتال است که از رمزنگاری برای تأمین امنیت تراکنش ها و کنترل ایجاد واحدهای جدید استفاده می کند. مهم ترین ویژگی رمزارزها، ماهیت غیرمتمرکز آن ها است که به معنی عدم وابستگی به هیچ نهاد مرکزی مانند بانک یا دولت است. این ویژگی امکان مبادلات همتا به همتا را فراهم می آورد و امنیت بالایی را برای کاربران به ارمغان می آورد.

۱.۳. کوین (Coin)

کوین به رمزارزهایی اطلاق می شود که دارای بلاکچین مستقل و اختصاصی خود هستند. این رمزارزها به عنوان واحد اصلی آن بلاکچین عمل می کنند و معمولاً برای پرداخت کارمزد تراکنش ها در شبکه خودشان مورد استفاده قرار می گیرند. بیت کوین و اتریوم از شناخته شده ترین نمونه های کوین ها هستند که هر کدام بلاکچین منحصربه فرد خود را دارند.

۱.۴. توکن (Token)

توکن ها برخلاف کوین ها، بلاکچین مستقل خود را ندارند و بر روی بلاکچین های موجود (مانند اتریوم، بایننس اسمارت چین یا ترون) و با استفاده از قراردادهای هوشمند ساخته می شوند. توکن ها نماینده دارایی ها، خدمات یا حقوق خاصی در یک اکوسیستم دیجیتال هستند. توکن ها تنوع کاربردی بسیار بالایی دارند و می توانند برای اهداف مختلفی استفاده شوند.

• ۱.۴.۱. توکن کاربردی (Utility Token): این توکن ها به کاربران امکان دسترسی به خدمات یا محصولات خاصی را در یک پلتفرم یا اکوسیستم می دهند. به عنوان مثال، توکن BAT در مرورگر بریو برای پاداش به کاربران و پرداخت تبلیغات استفاده می شود.
• ۱.۴.۲. توکن امنیتی (Security Token): این توکن ها، نماینده مالکیت یک دارایی واقعی (مانند سهام شرکت، املاک یا کالاهای با ارزش) در دنیای دیجیتال هستند. انتشار این توکن ها تحت قوانین و مقررات اوراق بهادار قرار می گیرد و مشابه سهام سنتی عمل می کنند.
• ۱.۴.۳. توکن حاکمیتی (Governance Token): توکن های حاکمیتی به دارندگان خود حق رأی و مشارکت در تصمیم گیری های مربوط به آینده یک پروژه یا پروتکل را می دهند. این توکن ها در سازمان های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) نقش حیاتی دارند.

۱.۵. غیرمتمرکز (Decentralized)

مفهوم غیرمتمرکز به این معنی است که هیچ نهاد، فرد یا گروه مرکزی، کنترل یا قدرت مطلق بر یک سیستم یا شبکه را ندارد. در سیستم های غیرمتمرکز، قدرت و تصمیم گیری بین تمامی شرکت کنندگان در شبکه توزیع شده است. این ویژگی، امنیت، شفافیت و مقاومت در برابر سانسور را افزایش می دهد.

۱.۶. همتا به همتا (Peer-to-Peer | P2P)

شبکه همتا به همتا مدلی از ارتباط است که در آن کاربران می توانند بدون نیاز به یک واسطه مرکزی، به طور مستقیم با یکدیگر تعامل داشته باشند و دارایی، خدمات یا اطلاعات را مبادله کنند. بلاکچین ها نمونه بارز شبکه های P2P هستند که امکان تراکنش های مستقیم بین کاربران را فراهم می کنند.

۱.۷. رمزنگاری (Cryptography)

رمزنگاری علم و هنر پنهان سازی اطلاعات و تأمین امنیت ارتباطات است. در دنیای ارزهای دیجیتال، از تکنیک های رمزنگاری پیشرفته برای ایمن سازی تراکنش ها، محافظت از هویت کاربران و حفظ یکپارچگی بلاکچین استفاده می شود. این فناوری تضمین می کند که داده ها دستکاری نشوند و فقط افراد مجاز به آن ها دسترسی داشته باشند.

۱.۸. تحمل خطای بیزانسی (Byzantine Fault Tolerance | BFT)

تحمل خطای بیزانسی به توانایی یک سیستم توزیع شده برای ادامه عملکرد صحیح خود، حتی در صورت وجود تعدادی از اجزای معیوب یا مخرب اشاره دارد. این مفهوم برای اطمینان از اعتبار و امنیت تراکنش ها در شبکه های بلاکچین غیرمتمرکز حیاتی است، جایی که هیچ مرجع مرکزی برای تأیید صحت وجود ندارد.

۲. اصطلاحات مربوط به تکنولوژی بلاکچین

بلاکچین قلب تپنده دنیای ارزهای دیجیتال است. این فناوری نوآورانه، با ایجاد دفتری کل توزیع شده و غیرقابل تغییر، انقلابی در نحوه ثبت و مدیریت اطلاعات به وجود آورده است. در این بخش، به بررسی اصطلاحات کلیدی مربوط به این فناوری می پردازیم.

۲.۱. بلاکچین (Blockchain)

بلاکچین یک فناوری دفتر کل توزیع شده (DLT) است که اطلاعات را در قالب بلاک ذخیره می کند. این بلاک ها به صورت رمزنگاری شده به یکدیگر متصل شده و یک زنجیره تشکیل می دهند. هر بلاک حاوی مجموعه ای از تراکنش ها است و پس از تأیید، به بلاکچین اضافه می شود و تغییر آن تقریباً غیرممکن است. این ویژگی، امنیت و شفافیت بی نظیری را فراهم می کند.

• ۲.۱.۱. انواع بلاکچین:
  • بلاکچین عمومی (Public Blockchain): بلاکچین هایی که برای هر کسی قابل دسترسی هستند و هر کسی می تواند تراکنش ها را مشاهده و اعتبارسنجی کند (مانند بیت کوین و اتریوم).
  • بلاکچین خصوصی (Private Blockchain): بلاکچین هایی که دسترسی به آن ها محدود است و فقط افراد یا سازمان های مجاز می توانند در آن ها شرکت کنند.
  • بلاکچین کنسرسیوم (Consortium Blockchain): ترکیبی از عمومی و خصوصی که توسط گروهی از سازمان ها اداره می شود و سطح دسترسی مشخصی دارد.

۲.۲. دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger Technology | DLT)

DLT یک پایگاه داده دیجیتالی است که به صورت غیرمتمرکز و همزمان در چندین مکان یا دستگاه مختلف نگهداری و به روزرسانی می شود. بلاکچین معروف ترین نوع DLT است. هدف اصلی DLT، حذف نیاز به واسطه های مرکزی برای تأیید و ثبت اطلاعات و افزایش شفافیت و امنیت است.

۲.۳. بلاک (Block) و ارتفاع بلاک (Block Height)

بلاک واحد اساسی ذخیره سازی اطلاعات در بلاکچین است. هر بلاک شامل مجموعه ای از تراکنش ها، یک هش از بلاک قبلی، و یک هش منحصر به فرد خود است. ارتفاع بلاک به تعداد بلاک هایی اشاره دارد که تا یک نقطه زمانی مشخص در بلاکچین ایجاد شده اند. به عنوان مثال، ارتفاع بلاک ۷۰۰۰۰۰ به این معنی است که ۷۰۰۰۰۰ بلاک قبل از آن ایجاد شده است.

۲.۴. جستجوگر بلاک (Block Explorer)

جستجوگر بلاک یک ابزار آنلاین است که به کاربران امکان می دهد تمامی تراکنش ها، بلاک ها، آدرس ها و سایر اطلاعات مربوط به یک بلاکچین خاص را مشاهده و ردیابی کنند. این ابزار شفافیت کامل را در شبکه بلاکچین فراهم می کند و به کاربران اجازه می دهد تا وضعیت تراکنش های خود را بررسی کنند.

۲.۵. تابع هش (Hash Function)

تابع هش یک الگوریتم ریاضی است که هر ورودی (داده) با هر اندازه ای را به یک خروجی (هش) با اندازه ثابت و منحصر به فرد تبدیل می کند. در بلاکچین، توابع هش برای رمزنگاری اطلاعات، اتصال بلاک ها به یکدیگر و تأمین امنیت شبکه استفاده می شوند. کوچکترین تغییر در ورودی، منجر به خروجی کاملاً متفاوتی می شود.

۲.۶. درخت مرکل (Merkle Tree)

درخت مرکل، ساختاری درختی است که برای تأیید یکپارچگی و صحت داده ها در بلاکچین استفاده می شود. این ساختار با هش کردن زوج های تراکنش ها و سپس هش کردن هَش های به دست آمده به صورت سلسله مراتبی، در نهایت به یک ریشه مرکل واحد می رسد. ریشه مرکل، هشی است که تمام تراکنش های موجود در یک بلاک را نمایش می دهد و هرگونه تغییر در یک تراکنش، منجر به تغییر ریشه مرکل و بی اعتبار شدن بلاک می شود.

۲.۷. فورک (Fork) و انواع آن

فورک به تغییر یا به روزرسانی پروتکل یا قوانین یک بلاکچین اشاره دارد. این تغییر می تواند منجر به تقسیم شبکه به دو یا چند مسیر جدید شود.

• ۲.۷.۱. هارد فورک (Hard Fork): یک تغییر اساسی در پروتکل بلاکچین است که با نسخه های قدیمی تر ناسازگار است. به این معنی که تمام نودها و ماینرها باید به نسخه جدید به روزرسانی شوند تا بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند. هارد فورک می تواند منجر به ایجاد یک بلاکچین جدید و یک رمزارز جدید شود (مانند بیت کوین کش که از هارد فورک بیت کوین ایجاد شد).
• ۲.۷.۲. سافت فورک (Soft Fork): یک تغییر سازگار با گذشته در پروتکل بلاکچین است. نودهای قدیمی تر نیازی به به روزرسانی اجباری ندارند، زیرا بلاک های ایجاد شده توسط نودهای جدید توسط نسخه های قدیمی نیز قابل تشخیص و تأیید هستند.

۲.۸. نود (Node) و فول نود (Full Node)

نودها کامپیوترهایی هستند که به شبکه بلاکچین متصل می شوند و در حفظ امنیت و یکپارچگی آن نقش دارند. فول نودها (Full Node) نسخه ای کامل از کل تاریخچه تراکنش های بلاکچین را ذخیره می کنند و مسئول تأیید و اعتبارسنجی تمامی تراکنش ها و بلاک ها بر اساس قوانین پروتکل هستند. با راه اندازی فول نود، افراد به صورت مستقل می توانند از صحت اطلاعات بلاکچین مطمئن شوند و به غیرمتمرکز بودن شبکه کمک کنند.

۲.۹. ممپول (MemPool)

ممپول (Memory Pool) به ناحیه ای در شبکه بلاکچین اشاره دارد که تراکنش های تأیید نشده و در انتظار پردازش و گنجانده شدن در بلاک بعدی، در آنجا نگهداری می شوند. ماینرها تراکنش ها را از ممپول انتخاب کرده و در بلاک های جدید قرار می دهند. حجم ممپول می تواند نشان دهنده میزان فعالیت شبکه باشد.

۳. اصطلاحات استخراج (Mining) و مکانیسم های اجماع (Consensus Mechanisms)

استخراج و استیکینگ دو فرآیند اصلی برای تأمین امنیت و اعتبارسنجی تراکنش ها در شبکه های بلاکچین هستند. این فعالیت ها با مکانیسم های اجماع خاصی مدیریت می شوند که در ادامه به آن ها می پردازیم.

۳.۱. مکانیسم اجماع (Consensus Mechanism)

مکانیسم اجماع مجموعه ای از پروتکل ها و الگوریتم ها است که اطمینان می دهد همه شرکت کنندگان در یک شبکه بلاکچین غیرمتمرکز، بر سر وضعیت فعلی و صحت تراکنش ها به توافق برسند. این مکانیسم ها برای جلوگیری از حملاتی مانند خرج مضاعف و تأمین یکپارچگی داده ها ضروری هستند.

۳.۲. اثبات کار (Proof of Work | PoW)

اثبات کار یکی از قدیمی ترین و شناخته شده ترین مکانیسم های اجماع است که در بیت کوین استفاده می شود. در این سیستم، ماینرها برای حل پازل های محاسباتی پیچیده (اثبات کار) رقابت می کنند. اولین ماینری که پاسخ صحیح را پیدا کند، اجازه می یابد بلاک جدیدی به بلاکچین اضافه کند و پاداش دریافت کند. این فرآیند نیاز به مصرف انرژی و توان محاسباتی قابل توجهی دارد.

برای درک بهتر، تصور کنید در یک جمع دوستانه، گروهی به دنبال حل یک معمای سخت هستند. هر کسی که زودتر معما را حل کند، برنده جایزه می شود و راه حل او توسط بقیه بررسی و تأیید می گردد. در PoW، ماینرها با قدرت پردازشی خود به دنبال یافتن پاسخ این معما هستند و پس از پیدا کردن، آن را به شبکه ارائه می دهند تا تأیید شود.

• ۳.۲.۱. استخراج (Mining): فرآیند تأیید تراکنش ها و اضافه کردن بلاک های جدید به بلاکچین از طریق حل مسائل محاسباتی پیچیده.
• ۳.۲.۲. ماینر (Miner): فرد یا سازمانی که با استفاده از سخت افزار های مخصوص، فرآیند استخراج را انجام می دهد.
• ۳.۲.۳. هش ریت (Hash Rate): سرعت و قدرت محاسباتی کلی شبکه ماینینگ در حل عملیات هش در هر ثانیه. هر چه هش ریت بالاتر باشد، امنیت شبکه بیشتر است.
• ۳.۲.۴. سختی شبکه (Difficulty): معیاری که نشان دهنده میزان دشواری حل پازل های استخراج است. این سختی به طور خودکار تنظیم می شود تا زمان ایجاد بلاک جدید ثابت بماند.
• ۳.۲.۵. پاداش بلاک (Block Reward): مقدار رمزارزی که به ماینر موفق برای افزودن یک بلاک جدید به بلاکچین تعلق می گیرد.
• ۳.۲.۶. استخر استخراج (Mining Pool): گروهی از ماینرها که قدرت محاسباتی خود را با هم ترکیب می کنند تا شانس یافتن بلاک و دریافت پاداش را افزایش دهند. پاداش ها بر اساس سهم هر ماینر از قدرت هش، بین آن ها تقسیم می شود.
• ۳.۲.۷. ای سیک (ASIC): (Application-Specific Integrated Circuit) سخت افزاری که به طور اختصاصی برای استخراج یک رمزارز خاص طراحی شده و کارایی بسیار بالاتری نسبت به CPU یا GPU دارد.
• ۳.۲.۸. هاوینگ (Halving): یک رویداد از پیش تعیین شده در بلاکچین برخی رمزارزها (مانند بیت کوین) که طی آن، پاداش بلاک برای ماینرها به نصف کاهش می یابد. این فرآیند به کنترل تورم و کاهش عرضه جدید کمک می کند.
• ۳.۲.۹. نانس (Nonce): (Number Used Only Once) یک عدد تصادفی که ماینرها آن را به اطلاعات بلاک اضافه می کنند و تغییر می دهند تا به هش مورد نظر شبکه (که با سختی شبکه مرتبط است) دست یابند.
• ۳.۲.۱۰. مزرعه استخراج (Mining Farm): مکانی در مقیاس بزرگ که تعداد زیادی دستگاه ASIC یا GPU برای استخراج رمزارزها در آن به صورت متمرکز کار می کنند.
• ۳.۲.۱۱. استخراج ابری (Cloud Mining): فرآیندی که در آن افراد می توانند قدرت محاسباتی مورد نیاز برای استخراج را از یک شرکت ارائه دهنده سرویس اجاره کنند، بدون نیاز به خرید و نگهداری سخت افزار خود.
• ۳.۲.۱۲. حمله ۵۱ درصدی (51% Attack): حمله ای که در آن یک فرد یا گروه، بیش از ۵۰% از قدرت محاسباتی (در PoW) یا سهام (در PoS) یک شبکه بلاکچین را به دست می آورد و قادر به دستکاری تراکنش ها و ایجاد بلاک های تقلبی می شود.

۳.۳. اثبات سهام (Proof of Stake | PoS)

اثبات سهام مکانیسم اجماعی است که در آن، اعتبارسنج ها (Validators) بر اساس میزان رمزارزی که در شبکه استیک (قفل) کرده اند، برای تأیید و اضافه کردن بلاک های جدید انتخاب می شوند. هر چه فرد توکن بیشتری را استیک کند، شانس او برای انتخاب شدن به عنوان اعتبارسنج و دریافت پاداش بیشتر می شود. این روش انرژی کمتری نسبت به PoW مصرف می کند.

برای درک بهتر، تصور کنید در یک جمع دوستانه برای تماشای فیلم تصمیم می گیرید. کسی که بیشترین تعداد فیلم دیده و در این زمینه اطلاعات بیشتری دارد، در انتخاب فیلم جدید نقش مهم تر و رأی قوی تری دارد. در PoS، میزان سهام شما در شبکه، تعیین کننده قدرت رأی و شانس شما برای تأیید تراکنش ها است.

• ۳.۳.۱. استیکینگ (Staking): فرآیند قفل کردن رمزارزها در یک کیف پول یا پلتفرم برای حمایت از عملیات یک شبکه بلاکچین مبتنی بر PoS و دریافت پاداش در ازای آن.
• ۳.۳.۲. اعتبار سنج (Validator): شرکت کننده ای در شبکه PoS که مسئول تأیید تراکنش ها و ایجاد بلاک های جدید است و در ازای استیک کردن رمزارزهای خود، پاداش دریافت می کند.
• ۳.۳.۳. دلیگیتد پوز (Delegated Proof of Stake | DPoS): گونه ای از PoS که در آن کاربران می توانند رأی خود را به نماینده (Delegates) یا شاهدانی که مسئول اعتبارسنجی بلاک ها هستند، واگذار کنند.
• ۳.۳.۴. لیکوئید استیکینگ (Liquid Staking): راهکاری که به کاربران امکان می دهد ضمن استیک کردن دارایی های خود و کسب پاداش، یک توکن دیگر (نماینده دارایی استیک شده) دریافت کنند که قابل معامله و استفاده در سایر پروتکل های دیفای است و نقدینگی دارایی استیک شده را حفظ می کند.

۳.۴. سایر مکانیسم های اجماع (Other Consensus Mechanisms)

علاوه بر PoW و PoS، مکانیسم های اجماع دیگری نیز وجود دارند که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند:

• ۳.۴.۱. اثبات تاریخچه (Proof of History | PoH): مکانیسمی که بر پایه زمان بندی دقیق رویدادها و تراکنش ها استوار است و به سرعت بالای پردازش تراکنش ها کمک می کند (مانند سولانا).
• ۳.۴.۲. اثبات ظرفیت (Proof of Capacity | PoC): در این مکانیسم، ماینرها فضای ذخیره سازی هارد دیسک خود را به جای قدرت محاسباتی به شبکه اختصاص می دهند (مانند Burstcoin).
• ۳.۴.۳. اثبات اعتبار (Proof of Authority | PoA): مکانیسمی که در آن اعتبارسنج ها بر اساس هویت و اعتبار خود انتخاب می شوند، معمولاً در بلاکچین های خصوصی یا کنسرسیوم.

۴. اصطلاحات کیف پول های ارز دیجیتال

کیف پول ارز دیجیتال ابزاری ضروری برای هر کسی است که قصد نگهداری یا معامله رمزارز دارد. این کیف پول ها در واقع مکانی برای ذخیره رمزارزها به صورت فیزیکی نیستند، بلکه ابزاری برای مدیریت کلیدهای خصوصی و عمومی شما هستند که به شما امکان دسترسی و کنترل بر دارایی های دیجیتالتان را می دهند. در این بخش، به اصطلاحات رایج در زمینه کیف پول ها می پردازیم.

۴.۱. کیف پول ارز دیجیتال (Crypto Wallet)

کیف پول ارز دیجیتال یک نرم افزار، سخت افزار یا سرویس است که به کاربران امکان می دهد رمزارزهای خود را ذخیره، ارسال و دریافت کنند. این کیف پول ها در واقع کلیدهای عمومی و خصوصی شما را نگهداری می کنند و از این طریق به شما اجازه می دهند با بلاکچین تعامل داشته باشید.

۴.۲. کلید خصوصی (Private Key)

کلید خصوصی یک رشته طولانی از حروف و اعداد است که به عنوان رمز عبور نهایی برای دسترسی به رمزارزهای شما عمل می کند. این کلید باید به شدت محافظت شود، زیرا هر کسی که به آن دسترسی داشته باشد، می تواند رمزارزهای شما را انتقال دهد. کلید خصوصی به مثابه رمز گاوصندوق شخصی شما در دنیای دیجیتال است.

۴.۳. کلید عمومی (Public Key)

کلید عمومی نیز یک رشته طولانی از حروف و اعداد است که از کلید خصوصی شما مشتق می شود. این کلید مانند شماره حساب بانکی شما عمل می کند و می توانید آن را بدون نگرانی با دیگران به اشتراک بگذارید تا رمزارز برایتان ارسال کنند. آدرس کیف پول شما در واقع نسخه کوتاه تر و قابل استفاده تر از کلید عمومی است.

۴.۴. عبارت بازیابی (Seed Phrase / Recovery Phrase)

عبارت بازیابی یا سید فریز، مجموعه ای از ۱۲ یا ۲۴ کلمه تصادفی است که به شما امکان می دهد کلیدهای خصوصی خود را بازسازی و در نتیجه کیف پول خود را بازیابی کنید. این عبارت، مهمترین ابزار برای محافظت از رمزارزهای شما در صورت از دست دادن دستگاه یا فراموشی رمز عبور است و باید در مکانی امن و آفلاین نگهداری شود.

۴.۵. انواع کیف پول بر اساس اتصال

• ۴.۵.۱. کیف پول گرم (Hot Wallet): کیف پول هایی که به اینترنت متصل هستند و امکان دسترسی سریع و آسان به رمزارزها را فراهم می کنند. این شامل کیف پول های دسکتاپ، موبایل و کیف پول های تحت وب صرافی ها می شود (مانند متامسک و تراست ولت). راحتی استفاده در برابر ریسک امنیتی بیشتر در آن ها قرار دارد.
• ۴.۵.۲. کیف پول سرد (Cold Wallet): کیف پول هایی که به اینترنت متصل نیستند و امنیت بالاتری را برای ذخیره سازی بلندمدت رمزارزها فراهم می کنند. این دسته شامل کیف پول های سخت افزاری و کاغذی است. این کیف پول ها برای ذخیره مقادیر زیاد رمزارزها مناسب تر هستند.

۴.۶. انواع کیف پول بر اساس کنترل

• ۴.۶.۱. کیف پول حضانتی (Custodial Wallet): در این نوع کیف پول، کلیدهای خصوصی شما توسط یک شخص ثالث (معمولاً یک صرافی یا ارائه دهنده خدمات) نگهداری می شوند. این راحتی در استفاده را به همراه دارد، اما کنترل کامل دارایی ها در دست شما نیست.
• ۴.۶.۲. کیف پول غیرحضانتی (Non-Custodial Wallet): در این کیف پول ها، کنترل کامل کلیدهای خصوصی و در نتیجه دارایی ها در اختیار خود کاربر است. این بالاترین سطح امنیت و استقلال را فراهم می کند، اما مسئولیت کامل حفظ کلیدها و عبارت بازیابی نیز بر عهده کاربر است.

۴.۷. انواع دیگر کیف پول

• ۴.۷.۱. کیف پول سخت افزاری (Hardware Wallet): دستگاه های فیزیکی کوچکی که کلیدهای خصوصی را به صورت آفلاین ذخیره می کنند و امنیت بسیار بالایی دارند (مانند لجر و ترزور).
• ۴.۷.۲. کیف پول کاغذی (Paper Wallet): یک تکه کاغذ که کلیدهای عمومی و خصوصی به صورت کد QR روی آن چاپ شده اند. این روش بسیار امن است، اما نیاز به نگهداری فیزیکی دقیق دارد.
• ۴.۷.۳. کیف پول چند امضایی (Multi-signature Wallet): کیف پولی که برای تأیید یک تراکنش، نیاز به چندین امضا (کلید خصوصی) دارد. این نوع کیف پول معمولاً برای افزایش امنیت در حساب های مشترک یا سازمانی استفاده می شود.

حفاظت از کلید خصوصی و عبارت بازیابی، مهمترین وظیفه هر دارنده رمزارز است؛ از دست دادن آن ها به معنای از دست دادن کامل دارایی ها است و هیچ راهی برای بازیابی وجود نخواهد داشت.

۵. اصطلاحات رایج در صرافی های ارز دیجیتال

صرافی های ارز دیجیتال، پلتفرم هایی هستند که امکان خرید، فروش و مبادله رمزارزها را فراهم می کنند. این فضا، زبان و اصطلاحات خاص خود را دارد که برای هر تریدری ضروری است. در این بخش، به رایج ترین این واژه ها می پردازیم.

۵.۱. صرافی ارز دیجیتال (Crypto Exchange)

صرافی ارز دیجیتال پلتفرمی آنلاین است که به کاربران اجازه می دهد رمزارزها را با ارزهای فیات (مانند دلار یا یورو) یا با دیگر رمزارزها مبادله کنند. این صرافی ها نقش واسطه را در فرآیند خرید و فروش ایفا می کنند و معمولاً کارمزدی برای هر تراکنش دریافت می کنند.

۵.۲. انواع صرافی

• ۵.۲.۱. صرافی متمرکز (Centralized Exchange | CEX): صرافی هایی که توسط یک نهاد مرکزی اداره می شوند و کنترل دارایی ها را (پس از واریز کاربر) بر عهده می گیرند. این صرافی ها معمولاً فرآیند احراز هویت (KYC) دارند و خدمات گسترده ای مانند معاملات اسپات، فیوچرز و استیکینگ ارائه می دهند. حجم معاملات و کتاب سفارش (Order Book) از معیارهای مهم آن ها است.
• ۵.۲.۲. صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange | DEX): پلتفرم هایی که امکان مبادله مستقیم رمزارزها بین کاربران را بدون نیاز به واسطه فراهم می کنند. این صرافی ها بر پایه قراردادهای هوشمند و استخرهای نقدینگی (Liquidity Pool) کار می کنند و حریم خصوصی بالاتری دارند. AMM (Automated Market Maker) یکی از مکانیسم های اصلی در DEXها است.

۵.۳. جفت ارز دیجیتال (Cryptocurrency Pair)

جفت ارز دیجیتال به دو رمزارز یا یک رمزارز و یک ارز فیات اشاره دارد که در برابر یکدیگر معامله می شوند (مثال: BTC/USDT به معنای معامله بیت کوین در برابر تتر). این جفت ها نشان می دهند که با یک ارز چه مقدار از ارز دیگر را می توان خرید یا فروخت.

۵.۴. انواع سفارشات (Order Types)

انواع مختلفی از سفارشات برای خرید و فروش رمزارزها در صرافی ها وجود دارد که به تریدرها انعطاف پذیری بیشتری می دهند:

• ۵.۴.۱. سفارش بازار (Market Order): سفارشی که بلافاصله با بهترین قیمت موجود در بازار اجرا می شود.
• ۵.۴.۲. سفارش محدود (Limit Order): سفارشی برای خرید یا فروش رمزارز در قیمتی مشخص یا بهتر از آن. تا زمانی که قیمت بازار به قیمت تعیین شده توسط کاربر نرسد، سفارش اجرا نخواهد شد.
• ۵.۴.۳. سفارش حد ضرر (Stop Order): سفارشی که برای محدود کردن ضرر یا حفاظت از سود استفاده می شود. زمانی که قیمت به یک سطح مشخص (قیمت توقف) برسد، سفارش به یک سفارش بازار یا محدود تبدیل می شود و اجرا می گردد.
• ۵.۴.۴. سفارش OCO (One Cancels the Other): ترکیبی از دو سفارش محدود و حد ضرر که به یکدیگر وابسته هستند. اگر یکی از سفارش ها اجرا شود، دیگری به طور خودکار لغو می شود. این نوع سفارش برای مدیریت ریسک در معاملات بسیار مفید است.

۵.۵. واریز (Deposit) و برداشت (Withdrawal)

واریز به فرآیند انتقال رمزارز از کیف پول شخصی یا صرافی دیگر به حساب کاربری در یک صرافی اشاره دارد. برداشت نیز به فرآیند انتقال رمزارز از حساب کاربری در صرافی به یک کیف پول خارجی یا صرافی دیگر گفته می شود. در هنگام واریز و برداشت، توجه به شبکه و آدرس صحیح بسیار حیاتی است.

۵.۶. ممو (Memo) / تگ (Tag)

ممو یا تگ یک کد اضافی (معمولاً یک رشته عددی یا حرفی) است که برای شناسایی تراکنش های برخی رمزارزها (مانند XRP یا XLM) در صرافی ها یا کیف پول های متمرکز استفاده می شود. وارد نکردن ممو صحیح در هنگام واریز، می تواند منجر به از دست رفتن دارایی شود، زیرا صرافی از طریق آن واریزکننده را تشخیص می دهد.

۶. انواع ارزهای دیجیتال و دسته بندی های آن ها

بازار ارزهای دیجیتال تنها به بیت کوین خلاصه نمی شود. هزاران رمزارز دیگر با اهداف و کاربردهای متفاوت وجود دارند که هر کدام در دسته بندی خاصی قرار می گیرند. شناخت این دسته بندی ها به سرمایه گذاران کمک می کند تا با دید بهتری تصمیم گیری کنند.

۶.۱. آلت کوین (Altcoin)

آلت کوین (Alternative Coin) به هر رمزارزی به جز بیت کوین گفته می شود. این اصطلاح شامل تمامی کوین ها و توکن هایی است که پس از بیت کوین ظهور کرده اند. آلت کوین ها تلاش می کنند تا بهبودهایی را در قابلیت ها، سرعت، مقیاس پذیری یا حریم خصوصی نسبت به بیت کوین ارائه دهند.

۶.۲. استیبل کوین (Stablecoin)

استیبل کوین ها رمزارزهایی هستند که ارزش آن ها به یک دارایی باثبات (مانند دلار آمریکا، یورو، طلا یا سایر کالاها) گره خورده است تا نوسانات قیمتی شدید را تجربه نکنند. هدف اصلی استیبل کوین ها، فراهم کردن یک پناهگاه امن در برابر نوسانات بازار کریپتو و تسهیل تراکنش های روزمره است.

• انواع استیبل کوین:
  • متمرکز (Fiat-backed): پشتیبانی شده با ارزهای فیات در حساب های بانکی (مانند USDT, USDC).
  • غیرمتمرکز (Crypto-backed): پشتیبانی شده با رمزارزهای دیگر که به صورت وثیقه قفل شده اند (مانند DAI).
  • الگوریتمی (Algorithmic): ارزش خود را از طریق الگوریتم های پیچیده و مکانیزم های عرضه و تقاضا حفظ می کنند (مانند UST که اکنون دچار سقوط شده است).

۶.۳. پرایوسی کوین (Privacy Coin)

پرایوسی کوین ها رمزارزهایی هستند که بر حریم خصوصی و ناشناس ماندن تراکنش ها تأکید دارند. این رمزارزها از تکنیک های رمزنگاری پیشرفته برای پنهان کردن جزئیات فرستنده، گیرنده و مقدار تراکنش ها استفاده می کنند (مانند مونرو و زی کش).

۶.۴. میم کوین (Meme Coin)

میم کوین ها رمزارزهایی هستند که اغلب بر پایه شوخی ها، میم های اینترنتی یا رویدادهای فرهنگی ایجاد می شوند و معمولاً ارزش ذاتی یا کاربرد فنی خاصی ندارند. قیمت این رمزارزها به شدت تحت تأثیر شور و هیجان اجتماعی و تبلیغات رسانه ای قرار می گیرد و ریسک بالایی دارند (مانند دوج کوین و شیبا اینو).

۶.۵. رپد توکن (Wrapped Token)

رپد توکن ها (Wrapped Tokens) نسخه های توکن شده رمزارزهایی هستند که در بلاکچین های اصلی دیگر وجود دارند و امکان استفاده از آن ها را در سایر بلاکچین ها یا پروتکل های دیفای فراهم می کنند. به عنوان مثال، WBTC (Wrapped Bitcoin) توکنی در شبکه اتریوم است که هر واحد آن معادل یک بیت کوین قفل شده در بلاکچین بیت کوین است.

۶.۶. توکن هواداری (Fan Token)

توکن های هواداری رمزارزهایی هستند که توسط باشگاه های ورزشی، هنرمندان یا برندها برای ایجاد ارتباط عمیق تر با طرفداران خود منتشر می شوند. دارندگان این توکن ها معمولاً حق رأی در برخی تصمیم گیری ها، دسترسی به محتوای اختصاصی یا دریافت پاداش های ویژه را دارند.

۶.۷. توکن های غیرمثلی (Non-Fungible Tokens | NFT)

ان اف تی ها (Non-Fungible Tokens) نوعی از توکن های منحصر به فرد هستند که نمی توان آن ها را با یکدیگر تعویض کرد. هر NFT یک شناسه دیجیتالی خاص دارد که آن را از سایر NFTها متمایز می کند. از NFTها برای اثبات مالکیت دارایی های دیجیتال مانند آثار هنری، موسیقی، آیتم های بازی و املاک مجازی استفاده می شود.

• ۶.۷.۱. بازار NFT (NFT Marketplace): پلتفرم هایی آنلاین که به کاربران امکان می دهند NFTها را خرید و فروش کنند (مانند OpenSea و Rarible).

۷. مفاهیم پیشرفته و حوزه های کاربردی کریپتو

دنیای ارزهای دیجیتال فراتر از صرفاً مبادلات مالی است و حوزه های کاربردی گسترده ای را در بر می گیرد که در حال شکل دهی به آینده فناوری هستند. در این بخش، به برخی از این مفاهیم پیشرفته می پردازیم.

۷.۱. دیفای (Decentralized Finance | DeFi)

دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز، اکوسیستمی از برنامه های مالی است که بر روی بلاکچین های عمومی (مانند اتریوم) ساخته شده اند. هدف دیفای، بازآفرینی سیستم های مالی سنتی (مانند وام دهی، بیمه و صرافی) به صورت غیرمتمرکز، شفاف و بدون نیاز به واسطه ها است. این رویکرد، دسترسی همگانی به خدمات مالی را فراهم می آورد.

• ۷.۱.۱. کشت سود (Yield Farming): استراتژی کسب بیشترین پاداش ممکن از رمزارزها با قفل کردن آن ها در پروتکل های دیفای، اغلب از طریق وام دهی یا تأمین نقدینگی.
• ۷.۱.۲. وام دهی/وام گیری (Lending/Borrowing): فرآیندهایی در دیفای که به کاربران امکان می دهد رمزارزهای خود را به دیگران وام دهند و سود دریافت کنند، یا رمزارز وام بگیرند و وثیقه ارائه دهند.
• ۷.۱.۳. بیمه دیفای (DeFi Insurance): سرویس هایی در دیفای که کاربران را در برابر ریسک هایی مانند نقص قرارداد هوشمند یا هک پروتکل های دیفای بیمه می کنند.

۷.۲. وب ۳ (Web3)

وب ۳ به نسل بعدی اینترنت اشاره دارد که بر پایه فناوری بلاکچین و مفهوم غیرمتمرکزسازی بنا شده است. در وب ۳، کاربران کنترل بیشتری بر داده ها و هویت آنلاین خود دارند و اینترنت به جای اینکه توسط شرکت های بزرگ اداره شود، به صورت غیرمتمرکز توسط جامعه کاربران مدیریت می شود.

۷.۳. متاورس (Metaverse)

متاورس یک دنیای مجازی سه بعدی و پایدار است که کاربران می توانند در آن به صورت آواتارهای دیجیتال با یکدیگر و با محیط تعامل داشته باشند. بلاکچین و NFT نقش مهمی در متاورس ایفا می کنند، از جمله برای اثبات مالکیت دارایی های مجازی (زمین، لباس آواتار و…) و ایجاد یک اقتصاد درون دنیایی.

۷.۴. سازمان خودگردان غیرمتمرکز (Decentralized Autonomous Organization | DAO)

دائو یک سازمان است که قوانین و عملکرد آن در کدهای کامپیوتری نوشته شده و به صورت شفاف بر روی بلاکچین اجرا می شود. تصمیم گیری در دائو توسط دارندگان توکن های حاکمیتی از طریق رأی گیری انجام می شود، بدون نیاز به مدیریت مرکزی.

۷.۵. عرضه اولیه کوین (Initial Coin Offering | ICO)

آیکو (ICO) روشی برای جذب سرمایه است که در آن، پروژه های جدید رمزارزی توکن های خود را در ازای رمزارزهای رایج تر (مانند بیت کوین یا اتریوم) به سرمایه گذاران می فروشند. این روش در سال های گذشته برای تأمین مالی بسیاری از پروژه های بلاکچینی استفاده شده است.

• انواع عرضه اولیه:
  • IEO (Initial Exchange Offering): عرضه اولیه توکن با نظارت و میزبانی یک صرافی متمرکز.
  • IDO (Initial DEX Offering): عرضه اولیه توکن در یک صرافی غیرمتمرکز.

۷.۶. ایردراپ (Airdrop)

ایردراپ به فرآیند توزیع رایگان رمزارز یا توکن به تعداد زیادی از آدرس های کیف پول اشاره دارد. این کار معمولاً با هدف تبلیغ یک پروژه جدید، افزایش آگاهی از آن، یا پاداش دادن به جامعه کاربران انجام می شود.

۷.۷. پروژه های لایه صفر (Layer 0 Projects)

پروژه های لایه صفر زیرساخت های پایه برای بلاکچین ها را فراهم می کنند و امکان اتصال و همکاری بین بلاکچین های مختلف را فراهم می آورند. این لایه، مبنای قابلیت همکاری (Interoperability) در اکوسیستم کریپتو است (مانند پولکادات و کاسموس).

۷.۸. پروژه های لایه اول (Layer 1 Projects)

پروژه های لایه اول، بلاکچین های اصلی و مستقل هستند که تراکنش ها را پردازش و نهایی می کنند. این بلاکچین ها دارای مکانیسم های اجماع خاص خود هستند و اساس کار بسیاری از برنامه های غیرمتمرکز (DApps) را تشکیل می دهند (مانند بیت کوین، اتریوم، سولانا).

۷.۹. پروژه های لایه دوم (Layer 2 Projects)

پروژه های لایه دوم راهکارهایی هستند که بر روی بلاکچین های لایه اول ساخته می شوند تا مشکل مقیاس پذیری و هزینه های بالای تراکنش ها را حل کنند. این راهکارها با پردازش بخشی از تراکنش ها خارج از بلاکچین اصلی، به افزایش سرعت و کاهش کارمزد کمک می کنند (مانند رول آپ ها، سایدچین ها).

۷.۱۰. پروژه های لایه سوم (Layer 3 Projects)

پروژه های لایه سوم به لایه کاربردی بلاکچین اشاره دارند. این لایه شامل برنامه ها، اپلیکیشن ها و خدمات غیرمتمرکزی است که به صورت مستقیم با کاربران نهایی تعامل دارند و تجربه کاربری را فراهم می کنند (مانند کیف پول های دیجیتال، بازی های بلاکچینی، صرافی های غیرمتمرکز).

۷.۱۱. پل بلاکچینی (Bridge)

پل بلاکچینی ابزاری است که امکان انتقال دارایی ها و داده ها را بین بلاکچین های مختلف فراهم می کند. این پل ها برای افزایش قابلیت همکاری و نقدینگی در اکوسیستم چندزنجیره ای ضروری هستند.

۷.۱۲. لانچ پد (Launchpad)

لانچ پد پلتفرمی است که به پروژه های جدید رمزارزی کمک می کند تا توکن های خود را به صورت عمومی عرضه کنند و سرمایه جذب کنند. این پلتفرم ها معمولاً پروژه ها را از نظر اعتبار و پتانسیل بررسی می کنند و فضایی امن برای سرمایه گذاران جهت شرکت در عرضه اولیه ها فراهم می آورند.

۷.۱۳. ارز دیجیتال بانک مرکزی (Central Bank Digital Currency | CBDC)

سی بی دی سی (CBDC) شکل دیجیتالی پول فیات یک کشور است که توسط بانک مرکزی آن کشور صادر و کنترل می شود. هدف از CBDC، ترکیب مزایای پول دیجیتال (مانند سرعت و کارایی تراکنش ها) با ثبات و اعتبار پول فیات است.

۷.۱۴. اوراکل (Oracle)

اوراکل ها سرویس هایی هستند که داده های دنیای واقعی (مانند قیمت دارایی ها، وضعیت آب و هوا یا نتایج رویدادها) را به قراردادهای هوشمند روی بلاکچین منتقل می کنند. از آنجایی که بلاکچین ها به تنهایی نمی توانند به اطلاعات خارج از خود دسترسی پیدا کنند، اوراکل ها پلی حیاتی بین دنیای بلاکچین و اطلاعات خارجی هستند.

۷.۱۵. توکنومیک (Tokenomics)

توکنومیک به اقتصاد یک توکن یا رمزارز اشاره دارد و شامل تمامی عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضای آن، مانند نحوه توزیع توکن ها، مکانیزم های تورمی یا ضدتورمی (توکن سوزی)، تخصیص پاداش ها و کاربردهای توکن در اکوسیستم پروژه است. یک توکنومیک خوب می تواند به پایداری و رشد بلندمدت پروژه کمک کند.

۸. اصطلاحات ترید و روانشناسی بازار

فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال، به ویژه ترید، نیازمند آشنایی با اصطلاحات خاص معاملاتی و همچنین درک روانشناسی حاکم بر بازار است. این بخش، به شما کمک می کند تا با زبانی مشترک با فعالان بازار ارتباط برقرار کنید و رفتار بازار را بهتر بشناسید.

۸.۱. ترید (Trade)

ترید به فرآیند خرید و فروش رمزارزها با هدف کسب سود از نوسانات قیمتی آن ها گفته می شود. تریدرها سعی می کنند رمزارز را با قیمت پایین بخرند و با قیمت بالاتر بفروشند (یا بالعکس در معاملات شورت).

۸.۲. انواع بازار

• ۸.۲.۱. بازار گاوی (Bull Market): به بازاری گفته می شود که در آن قیمت رمزارزها در یک دوره طولانی در حال افزایش است. این وضعیت با خوش بینی و افزایش تمایل به خرید در میان سرمایه گذاران همراه است. اصطلاح گاو نر به حرکت رو به بالای شاخ های گاو اشاره دارد.
• ۸.۲.۲. بازار خرسی (Bear Market): به بازاری گفته می شود که در آن قیمت رمزارزها در یک دوره طولانی در حال کاهش است. در این وضعیت، بدبینی و ترس در بازار غالب است و سرمایه گذاران تمایل به فروش دارند. اصطلاح خرس به حرکت پنجه خرس رو به پایین اشاره دارد.

۸.۳. تحلیل بازار

• ۸.۳.۱. تحلیل تکنیکال (Technical Analysis): روشی برای پیش بینی حرکت قیمت دارایی ها با مطالعه نمودارهای قیمتی گذشته و الگوهای تکرارشونده. این تحلیل بر پایه این باور است که تاریخ قیمت ها خود را تکرار می کند.
• ۸.۳.۲. تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis): روشی برای ارزیابی ارزش ذاتی یک رمزارز با بررسی عوامل اقتصادی، مالی، تکنولوژیکی و مدیریتی مربوط به پروژه. هدف این تحلیل، یافتن رمزارزهایی است که قیمت آن ها در بازار کمتر از ارزش واقعی شان باشد.
• ۸.۳.۳. تحلیل آنچین (On-chain Analysis): روشی برای تحلیل بازار با استفاده از داده های عمومی و شفاف ثبت شده بر روی بلاکچین. این داده ها شامل تعداد تراکنش ها، آدرس های فعال، حجم انتقال دارایی ها و رفتار نهنگ ها می شود.

۸.۴. روانشناسی بازار

• ۸.۴.۱. HODL: این اصطلاح، که در ابتدا یک غلط املایی از کلمه Hold (نگه داشتن) بود، به یک استراتژی سرمایه گذاری بلندمدت تبدیل شده است. به معنای نگهداری رمزارزها بدون توجه به نوسانات کوتاه مدت بازار، با این باور که در آینده ارزش آن ها افزایش می یابد.
• ۸.۴.۲. FUD (Fear, Uncertainty, Doubt): مخفف ترس، عدم اطمینان، شک. این اصطلاح به انتشار اطلاعات منفی یا گمراه کننده اشاره دارد که با هدف ایجاد ترس در میان سرمایه گذاران و دستکاری قیمت ها انجام می شود.
• ۸.۴.۳. FOMO (Fear Of Missing Out): مخفف ترس از دست دادن. احساسی که در بازارهای صعودی و در میان سرمایه گذاران ایجاد می شود، مبنی بر اینکه ممکن است فرصت کسب سود از یک رشد سریع قیمت را از دست بدهند. این احساس اغلب منجر به تصمیم گیری های عجولانه می شود.
• ۸.۴.۴. ATH (All-Time High): بالاترین قیمت تاریخی که یک رمزارز در طول عمر خود به آن رسیده است.
• ۸.۴.۵. ATL (All-Time Low): پایین ترین قیمت تاریخی که یک رمزارز در طول عمر خود تجربه کرده است.
• ۸.۴.۶. شاخص ترس و طمع (Fear & Greed Index): شاخصی که احساسات عمومی بازار را با عددی بین ۰ (ترس شدید) تا ۱۰۰ (طمع شدید) نشان می دهد. این شاخص می تواند به تریدرها در درک روانشناسی کلی بازار کمک کند.
• ۸.۴.۷. پامپ و دامپ (Pump & Dump): طرحی کلاهبردارانه که در آن گروهی از افراد با خرید هماهنگ یک رمزارز (پامپ)، قیمت آن را به صورت مصنوعی بالا می برند، سپس دارایی های خود را به سرعت می فروشند (دامپ) و باعث سقوط قیمت می شوند و سرمایه گذاران تازه وارد را با ضرر مواجه می کنند.

۸.۵. انواع معاملات

• ۸.۵.۱. ترید اسپات (Spot Trading): خرید و فروش رمزارزها با قیمت لحظه ای و تحویل فوری. در این نوع معامله، رمزارز به صورت آنی به کیف پول خریدار منتقل می شود.
• ۸.۵.۲. ترید فیوچرز (Futures Trading): معامله قراردادهای آتی که به معامله گران امکان می دهد روی قیمت آینده یک رمزارز شرط بندی کنند، بدون اینکه خود رمزارز را در اختیار داشته باشند.
• ۸.۵.۳. ترید مارجین (Margin Trading): معامله با پول قرض گرفته شده از صرافی. این روش می تواند سود را افزایش دهد، اما ریسک ضرر را نیز به شدت بالا می برد.
• ۸.۵.۴. مارجین کال / لیکوئید شدن (Margin Call / Liquidation): هنگامی که ارزش وثیقه یک معامله مارجین به زیر حد مشخصی کاهش یابد، صرافی از معامله گر می خواهد که وثیقه بیشتری اضافه کند (مارجین کال). اگر این اتفاق نیفتد، موقعیت به صورت خودکار بسته می شود (لیکوئید شدن) و معامله گر تمام وثیقه خود را از دست می دهد.
• ۸.۵.۵. معامله آپشن (Option Trading): معاملات اختیار، که به معامله گر حق خرید یا فروش یک دارایی را در آینده و با قیمتی از پیش تعیین شده می دهد، اما او را ملزم به انجام آن نمی کند.

۸.۶. استراتژی های معاملاتی

• ۸.۶.۱. سوئینگ ترید (Swing Trading): استراتژی که در آن تریدرها سعی می کنند از نوسانات قیمت در بازه های زمانی متوسط (چند روز تا چند هفته) بهره ببرند.
• ۸.۶.۲. ترید روزانه (Day Trading): استراتژی که در آن تریدرها موقعیت های معاملاتی خود را در همان روز باز و بسته می کنند و هیچ موقعیتی را برای روز بعد نگه نمی دارند تا از ریسک های خبری و نوسانات شبانه در امان باشند.
• ۸.۶.۳. اسکلپینگ (Scalping): استراتژی ترید بسیار کوتاه مدت که هدف آن کسب سودهای کوچک از تغییرات جزئی قیمت در بازه های زمانی چند ثانیه تا چند دقیقه است.
• ۸.۶.۴. آربیتراژ (Arbitrage): استراتژی که در آن تریدرها از تفاوت قیمت یک رمزارز در صرافی های مختلف بهره می برند؛ به این صورت که رمزارز را از صرافی با قیمت پایین تر خریداری کرده و فوراً در صرافی دیگر با قیمت بالاتر می فروشند.

۸.۷. دامیننس (Dominance)

دامیننس یا تسلط، به سهم درصدی ارزش بازار یک رمزارز خاص (معمولاً بیت کوین) از کل ارزش بازار رمزارزها اشاره دارد. دامیننس بیت کوین به عنوان یک شاخص مهم برای درک وضعیت کلی بازار و تمایل سرمایه گذاران به بیت کوین یا آلت کوین ها استفاده می شود.

۸.۸. توکن سوزی (Token Burn)

توکن سوزی فرآیند حذف دائمی تعدادی از توکن ها از چرخه عرضه است. این کار با ارسال توکن ها به یک آدرس غیرقابل دسترسی انجام می شود و هدف آن کاهش عرضه کلی و در نتیجه افزایش ارزش توکن در بلندمدت است.

۸.۹. وایت لیست (Whitelist)

وایت لیست فهرستی از آدرس های کیف پول است که برای شرکت در یک رویداد خاص مانند فروش توکن، ایردراپ، یا پیش فروش NFT، مجاز شناخته شده اند. معمولاً برای ورود به وایت لیست، کاربران باید شرایط خاصی را برآورده کنند.

نتیجه گیری

سفر در دنیای هیجان انگیز و پر از فرصت های ارزهای دیجیتال، بدون درک صحیح اصطلاحات و مفاهیم آن، می تواند چالش برانگیز باشد. این واژه نامه جامع تلاش کرد تا پیچیدگی های این فضا را برای هر فردی، از مبتدی تا نیمه حرفه ای، روشن سازد. از مفاهیم بنیادی بلاکچین و رمزارزها گرفته تا جزئیات مربوط به استخراج، انواع کیف پول ها، پیچیدگی های صرافی ها، و روانشناسی بازار، هر یک از این اصطلاحات کلیدی دریچه ای به سوی درک عمیق تر این اکوسیستم نوپا می گشایند.

یادگیری این اصطلاحات تنها گام اول است. دنیای کریپتو به سرعت در حال تکامل است و هر روز شاهد ظهور نوآوری های جدید هستیم. بنابراین، برای موفقیت در این عرصه، همواره باید به دنبال کسب دانش جدید و به روزرسانی اطلاعات بود. با مجهز شدن به این دانش پایه، می توان با اطمینان خاطر بیشتری در این بازار فعالیت کرد و از فرصت های بی نظیر آن بهره مند شد.

سلب مسئولیت

محتوای ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد و نباید به عنوان مشاوره مالی یا توصیه ای برای سرمایه گذاری در نظر گرفته شود. بازار ارزهای دیجیتال دارای نوسانات شدید و ریسک های بالایی است و ممکن است منجر به از دست رفتن سرمایه شود. پیش از هرگونه تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، تحقیقات کامل و مشورت با متخصصان مالی توصیه می شود. مسئولیت هرگونه تصمیم و فعالیت در این بازار بر عهده خود کاربر است.