بررسی ابعاد سفر گروسی به ایران/ حل چالش موضوع بازرسان/ خنثی سازی سیاست هدفمند تبلیغاتی

به گزارش اورزو به نقل از ایرنا برگزاری اولین کنفرانس بین المللی علوم و فنون هسته ای در شهر اصفهان همزمان با سفر «رافایل گروسی»، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران در روزهای 18 و 17 اردیبهشت ماه و همچنین دیدار وی با مقامات کشورمان در تهران از جمله تحولات مهم در روند فعالیت های هسته ای کشور است که محل بروز دیپلماسی هدفند دولت سیزدهم قرار گرفته است؛ امری که نشان می دهد ایران توانسته دیپلماسی هسته ای خود با آژانس را همپای سیاست خارجی منطقه ای پیش براند.

قضاوتی که شاید به میزان قابل توجهی حاصل این اتفاق باشد که در طول ماه های پس از آغاز نبرد «طوفان الاقصی»، اخبار حوزه دیپلماسی هسته ای زیر سایه خبرهای مربوط به اوج گیری تنش سیاسی و نظامی تهران و تل آویو قرار داشته و برای بازتاب در رسانه های جهان، کمتر فرصت یافته است. این امر امکانی را برای شماری از محافل غربی-صهیونیستی فراهم کرد تا در ادعایی واهی از کوتاه شدن زمان گریز هسته ای ایران سخن بگویند و مدیر کل آژانس را برای پیگیری این اتهام بدون سند، تحت فشار مضاعف قرار دهند. چنانکه آخرین نشست شورای حکام آژانس در اسفندماه سال گذشته به محملی برای تکرار ادعاهای پرشمار علیه ایران تبدیل شد و «گروسی» انتقاداتی را پیرامون چندین مساله اختلافی از حل و فصل نشدن موضوع 2 مکان ادعایی گرفته تا مجوز بازرسان و ممنوعیت های دوربین های آژانس متوجه تهران کرد.

همکاری بر اساس بیانیه سال 1401

با این وجود، نگاهی به رویکرد مقام های ایرانی پیش و پس از تندتر شدن مواضع آژانس، قضاوت درباره سیاست مسالمت آمیز تهران در تعامل با مقام های این نهاد بین المللی را در بوته آزمون می گذارد. این مهم را محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی چند روز پیش مورد توجه قرار داد و سفر قریب الوقوع مدیر کل آژانس به ایران را فرصتی برای ابهام زدایی از موارد مطروحه پیرامون مسایل اختلافی ایران و آژانس خواند و در عین حال مبنای همکاری جاری دو طرف را همچنان از بیانیه سال 1401 متاثر دانست.

این بیانیه که «گروسی» چندی پیش، اجرای مفاد آن را مورد تردید قرار داد، در پی سفر او در اسفندماه سال 1401 به تهران منتشر شد که بر مبنای آن، ایران و آژانس ذیل موافقتنامه جامع پادمانی، روند حل وفصل مسایل اختلافی مربوط به 4مکان ادعایی شامل سایت «جابرابن حیان کرج»، «مریوان»، ورامین (تورقوزآباد) و سایت «شیان» و همچنین نحوه راستی آزمایی آژانس بر اساس ملاحظات جاری را در قالب یک نقشه راه ترسیم کردند.

این در حالی بود که کمی پیش از صدور این بیانیه، پرونده اختلاف بر سر سایت «جابرابن حیان کرج» در ایستگاه آخر قرار گرفته بود و کمتر از 3 ماه بعد از این بیانیه یعنی در خرداد ماه سال 1402 نیز پرونده سایت «مریوان» بسته شد تا شمار موضوعات بر سر مکان های مورد ادعا از 4پرونده به 2پرونده ادعایی مرتبط با کشف ذرات اورانیوم غنی شده در «تورقوزآباد» و «ورامین» کاهش پیدا کند.

حل چالش موضوع بازرسان

حضور «گروسی» در ایران همچنین فرصتی را برای این مهم فراهم می کند تا دو طرف دغدغه های خود پیرامون موضوع بازرسان آژانس را با یکدیگر در میان بگذارند. مدیر کل در حالی روی خود را از تصمیم سال گذشته ایران مبنی بر عدم صدور مجوز به چند بازرس اروپایی آژانس برگردانده و آن را منافی روند راستی آزمای آژانس می خواند که از مجموع 400 بازرس آژانس، حدود 120 بازرس در چارچوب موافقت نامه جامع پادمانی برای بازرسی و راستی آزمایی فعالیت های هسته ای به کار گرفته شده اند و با کمترین ممانعتی از سوی سازمان انرژی اتمی جهت فعالیت های راستی آزمایی خود مواجه نیستند. از این رو فعالیت حدود یک سوم کل تعداد بازرس های آژانس در ایران نمی تواند مغایرتی با کارکرد این نهاد نظارتی در بررسی فعالیت های صنعت هسته ای کشور داشته باشد.

خنثی سازی سیاست هدفمند تبلیغاتی

بنابراین در چنین شرایطی که محافل غربی- اسراییلی سیاست تبلیغاتی هدفمندی را برای تدارک یک جنگ دیپلماتیک فرسایشی میان تهران و وین در پیش گرفته اند، گفت وگوی چهره به چهره مقام های ایران و آژانس و برگزاری کنفرانس بین المللی اصفهان می تواند، به یکی از مجموعه فاکتورهای موثر در پیشبرد تعامل سازنده تهران و آژانس و پذیرش خواست ها و خط قرمزهای ایران در جریان این همکاری تبدیل شود و حتی مذاکرات رفع تحریم ها را نیز متاثر از خود سازد؛ امری که در ادامه نشان از این واقعیت دارد که جمهوری اسلامی ایران اجرای راهبرد صلح آمیز هسته ای خود را صرفا با هدف تحقق نیازهای ملی و با تکیه بر قوانین و استانداردهای آژانس ذیل سرفصل مفهوم پادمان هسته ای و موافقتنامه «ان پی تی» پیش می راند.

311311